Zindelijkheidsproces kind
Hoe verloopt ontwikkeling zindelijkheid van je kind? Wat houdt zindelijk zijn in? Wat zijn de fases van zindelijkheid? Hoe gaat het ontwikkelingsproces van plassen en stoelgang? Om het zindelijkheidsproces van het kind goed te begrijpen en straks het zindelijkheidsproces van je kind goed te begeleiden is een beetje achtergrondkennis over de ontwikkeling van zindelijkheid handig. Na dit artikel verder lezen? Dan raden wij het boek Handboek Zindelijkheid aan van A. Vermandel. Lees hier de boekrecensie.
In dit artikel wordt de ontwikkeling van zindelijkheid, de fases van het zindelijkheidsproces en de voorwaarden voor zindelijkheidstraining beschreven. Ook komt de definitie van zindelijk zijn, zindelijkheidsproces en zindelijkheidstraining aan bod. Verder kan je lezen hoe vaak kinderen moeten plassen en poepen. Benieuwd op welke leeftijd je kan beginnen met zindelijkheidstraining of tips over de zindelijkheidstraining? Lees dan de artikelen:
Lees ook de artikelen:
Bovenstaande bekijk je via Bol
Boekentips over ontwikkeling zindelijkheid kind:
Boekentip:
Ontwikkeling zindelijkheid kind
Hoe verloopt de ontwikkeling van het plassen en de stoelgang? Welke fases van zindelijkheid zijn te onderscheiden? Onderdeel van het zindelijk worden is dat een kind leert plassen op het potje. Ook houdt zindelijkheid zijn in dat een kind zich bewust wordt van de nood om stoelgang te maken, oftewel te poepen. En dat het kind de plas en poep kan ophouden tot dat het op het potje zit. Over het algemeen loopt het zindelijkheidsproces van het plassen en poepen tegelijk op. In principe hoeft zindelijkheid voor het poepen niet apart getraind te worden. Een groot verschil is wel dat een kind in principe op elk moment zou kunnen plassen, omdat de blaas altijd wel een beetje gevuld is. Voor poepen is dat lastiger. Dit lukt het best op het moment dat een kind aandrang voelt en de darm zelf de stoelgang voortduwt.
Hoe vaak poept een kind en proces poepen
Hoe vaak is normaal om naar de WC te gaan? Wat is een normale stoelgang van kinderen? Het aantal keer dat een kind ontlasting heet verschilt van kind tot kind. Sommige kinderen gaan een aantal keer per dag, sommige kinderen één keer per dag en het is ook normaal als kinderen om de dag moeten poepen. Kinderen hebben over het algemeen wel een vast ritme in het ontlastingspatroon. Dit ritme zie je vaak al op jonge leeftijd. Het moment van poepen is vaak kort na de maaltijd. Dit komt door een reflex tussen de maag en de darm. Deze reflex wordt ook wel de gastrocolische reflex genoemd. Als gevolg van het gevuld raken van de maag gaan de spieren in de wand van de darm heel hard samentrekken. Hierdoor ontstaan golfbewegingen in de darm, oftewel de peristaltiek. Door de peristaltiek wordt de ontlasting door de darmen gestuwd en voelt een kind aandrang om te poepen.
Ontwikkeling plassen
Hoe vaak moet een kind per dag plassen? De normale ontwikkeling van het plassen zijn in verschillende fasen op te delen. Hieronder zijn de fases zindelijkheid schematisch weergegeven:
- In de baarmoeder plast een foetus (ongeboren baby) al. In de laatste fase van de zwangerschap plast de foetus wel 30 keer per 24 uur!
- Vlak na de geboorte plast een baby meestal nog niet. Het kindje gaat meestal pas na een halve tot hele dag voor de eerste keer plassen.
- Vanaf dat moment zal de frequentie van het plassen van de baby snel oplopen. Een baby van 2 tot 4 weken oud zal ongeveer één keer per uur plassen.
- Vanaf 6 maanden zal het ritme van plassen geleidelijk afnemen. De baby zal dan ongeveer 10 tot 15 keer per dag plassen.
- Een baby van 1 jaar oud plast nog minder vaak per dag. Dit zal nu ongeveer 8 tot 10 keer dag zijn. Maar de hoeveelheid van de plas is wel drie tot vier keer toegenomen!
- Het aantal plasmomenten van kinderen per dag zal gedurende de leeftijd nog verder afnemen. Een kind van 7 jaar plast ongeveer drie tot zeven keer per dag. En een kind van 12 jaar plast ongeveer vier tot zes keer dag.
Let op: Er zijn grote verschillen tussen kinderen onderling, het blijven gemiddelde cijfers
Zie ook:
Kenmerken zindelijkheid en controle blaas
Kort na de geboorte zal een baby zelden plassen tijdens de slaap. Op het moment dat de blaas voldoende gevuld is wordt het kindje wakker. Voordat hij gaat plassen zal je baby mogelijk grimassen trekken en zijn armpjes en beentjes bewegen. De baby kan mogelijk ook een beetje gaan huilen. Na het plassen valt het kindje weer in slaap.
Jonge kinderen hebben nog minder controle over de samenwerking van blaas en sluitspier. Kinderen van 1 en 2 jaar kunnen de blaasvulling bewust voelen en plassen regelmatig in onderbroken straaltjes.
Bij kinderen van 2 en 3 jaar verloopt het plassen soms nog in onderbroken straaltjes, maar meestal wordt de baas helemaal leeg gemaakt tijden het plassen. Ook zal een kind van 2 en 3 jaar steeds meer controle krijgen over de plas inhouden en voelt de peuter de plasdrang bewuster.
Vanaf de peuterleeftijd komt het plasgedrag steeds verder onder de wil van de peuter te staan. Invloed van training, negatieve gevoelens van nat zijn en ongewild plassen en sociale normen spelen hierin een belangrijke rol.
De blaascapaciteit en het rijpen van de controle van de sluitspier en de ontwikkeling van een juiste samenwerking tussen sluitspier en blaas zijn van belangrijke factoren binnen het zindelijkheidsproces. De blaascapaciteit wordt groter tijdens het opgroeien, er is vaak een verband tussen de lichaamslengte en het gewicht. Meisjes hebben over het algemeen een grotere blaascapaciteit dan jongens.
Zindelijkheid fases
Wat zijn de fases van het zindelijkheidsproces? De fases van zindelijk worden zijn in vier stappen onder te verdelen:
- Allereerst zal de peuter weten dat hij geplast heeft
- Daarna zal de peuter zich ervan bewust zijn dat hij plast
- Dan zal de peuter weten dat hij gaat plassen
- Tot slot zal de peuter zeggen dat hij moet plassen
Zindelijkheid zijn, zindelijkheidsproces en zindelijkheidstraining
Wat is nu eigenlijk zindelijk zijn? Wat wordt verstaan onder het zindelijkheidsproces? En wat houdt zindelijkheidstraining in? De lading van deze begrippen wijken nog wel eens per website, onderzoek of literatuur van elkaar af. Hieronder kan je de definities en beschrijvingen van zindelijk zijn, zindelijkheidsproces en zindelijkheidstraining vinden die Kijk op Ontwikkeling hanteert.
Zindelijkheid zijn. Wanneer is een kind zindelijk?
Wanneer kan een kind zindelijk genoemd worden? Voor deze vraag kan een onderscheid gemaakt worden tussen het zindelijk zijn overdag en het zindelijk zijn ’s nachts. Hieronder wordt de definitie van zindelijk zijn overdag beschreven. Lees in het artikel ‘Bedplassen’ meer over het zindelijk zijn ’s nachts.
Een algemene definitie zindelijkheid zal je niet vinden in de literatuur. In de verschillende definities die te vinden zijn kom je verschillende aspecten van zindelijkheid tegen, zoals:
- Heeft een kind veel of weinig toezicht nodig, de mat van zelfstandigheid
- Heeft het kind aanmoedigingen en herinneringen nodig om naar het toilet te gaan
- Draagt het kind een luier of onderbroek
- Kan het kind gecontroleerd de plas en stoelgang ophouden en uitstellen
- Kan het kind plassen en poepen op een sociaal aanvaardbare plek
Wat in de meeste definities in elk geval terugkomt is het aspect eigen verantwoordelijkheid van zelfstandig naar toilet gaan. In het boek Handboek Zindelijkheid van A. Vermandel wordt de volgende definitie voor zindelijk zijn gebruikt:
Wat houdt zindelijkheid in? De definitie:
We beschouwen een kind zindelijk:
- Wanneer het kind overdag (niet ’s nachts) een onderbroek draagt en niet afhankelijk is van luier
- Wanneer het kind zelf de drang aangeeft of zelf naar het potje of toilet gaat om vervolgens te plassen of poepen
- Wanneer dit gebeurt zonder dat de ouders of verzorgers het kind hier aan moeten herinner
- Het kind maximaal één ongelukje per dag heeft
Met andere woorden: Zindelijk zijn is eigen verantwoordelijkheid van onafhankelijk toiletgebruik.
Zindelijkheidsproces
Wat is het zindelijkheidsproces? Volgens welke fasen verloopt het zindelijk worden van kinderen? Hieronder zijn de stappen van het proces van zindelijk worden in chronologische volgorde beschreven.
Proces zindelijkheid:
- Het kind heeft controle over de ontlasting ’s nachts
- Het kind heeft controle over de ontlasting overdag
- Het kind heeft controle over het plassen overdag
- Het kind heeft controle over het plassen ‘s nachts
Het kan voorkomen dat bij kinderen het proces in een andere volgorde verloopt. Bijvoorbeeld dat het kind sneller zindelijk is voor urine dan voor ontlasting.
Zindelijkheidstraining
Het woord training impliceert dat er stelselmatig geoefend moet worden in een bepaalde sport of vaardigheid. Binnen de zindelijkheidstraining is deze definitie van training wellicht niet helemaal op zijn plaats. In de begeleiding van het zindelijkheidsproces, de zindelijkheidstraining, kan het woord training beter gezien als ‘ondersteuning bieden’.
In de literatuur wordt gesproken over de start van de zindelijkheidstraining op het moment dat het kind het potje krijgt aangeboden en dat de ouders met het kind aspecten van de zindelijkheid bespreken. Lees ook het artikel zindelijkheidstraining, met praktische tips en stappen om de zindelijkheidstraining te starten.