Mijn dochter van 14 heeft geen respect voor ons als ouders. Zij schreeuwt en heeft een enorme grote mond. Ook functioneert zij onvoldoende op school en schijnt daar ook respectloos te zijn. Wat kan ik doen?
Wat is er aan de hand?
Kinderen dwingen vaak bij hun ouders af waar zij behoefte aan hebben. Een kind vertoont namelijk nooit voor niets bepaald gedrag. Uw dochter geeft dus eigenlijk op een adequate wijze aan dat er iets aan de hand is. De vraag is alleen wàt er dan precies aan de hand is.
Puberteit
Als 14-jarige is het niet makkelijk op een puber te zijn. En zeker niet als het op school ook niet goed gaat. Een kind heeft succeservaringen nodig om zich goed te voelen en als een kind merkt dat hij faalt, is dat slecht voor het zelfvertrouwen. Vaak wordt dan gezien dat kinderen op een andere wijze compenseren; als het niet op een positieve manier lukt, dan maar op een negatieve manier. Met hun gedrag zijn pubers op zoek naar hun eigen identiteit. De onzekerheid over de eigen ik geeft een gevoel van onveiligheid, en daarom zoeken pubers onbewust al experimenterend naar duidelijkheid en zekerheid. Dit is nodig om zich van de ouders los te maken en zelf een eigen mening te vormen. Maar zolang een kind niet goed in staat is de eigen verantwoordelijkheid te nemen, blijft het van groot belang dat ouders duidelijke grenzen aangeven. Een grote mond kan dan het gevolg zijn….
Serieus genomen voelen
Praat eerst met uw dochter voordat u een hulpverlener inschakelt. Doe dit dan op een rustig en ontspannen moment en vraag haar op neutrale wijze naar de goede reden die ze heeft om te doen wat ze doet. Door deze vraag te stellen gaat u als het ware “naast” uw kind staan (in plaats van er boven). Het is belangrijk dat ze zich serieus genomen voelt, want pubers schreeuwen om erkenning en aandacht. Direct afwijzend reageren op een opmerking, zal maken dat ze nog feller haar standpunt verdedigt. Benoem haar gevoelens en geef haar erkenning hiervoor (ook al kloppen deze niet in uw ogen). Uw dochter zal zich gezien en gehoord voelen, en hierdoor zal veel van haar verzet weg vallen.
Eigen handelen
Tevens is het zinvol om tegelijkertijd kritisch naar uw eigen handelen te kijken. Is er iets in uw eigen gedrag dat maakt dat uw dochter dit gedrag vertoont? Heeft u alleen nog maar oog voor de negatieve kanten van uw dochter? Het is heel begrijpelijk als dit het geval is. Maar ga eens na wat er eigenlijk wel allemaal goed gaat. Elk kind heeft behoefte aan aandacht en daarom is het zo belangrijk dat ouders op een positieve wijze aandacht geven. Geeft u wel eens complimenten aan uw dochter? Laat u wel eens uw waardering en liefde blijken om wie ze is? Spreek dit uit en laat dit blijken door bijvoorbeeld iets speciaals met haar alleen te gaan doen. Exclusieve aandacht van de ouders kan zeer therapeutisch helpen!
Hulpverleners
Mocht het bovenstaande advies niet toereikend zijn, dan kunt u contact opnemen met uw huisarts en de situatie aan hem/haar voorleggen. De huisarts kan u vervolgens adviseren over bij welke kinder- en jeugdpsycholoog in de regio u het beste terecht kunt. Hulpverleners die werkzaam zijn op dit gebied zijn bijvoorbeeld kinder- en jeugdpsychologen, orthopedagogen, pedagogen, kindertherapeuten, kindercoaches. Sommige van deze deskundigen zijn ook gespecialiseerd in opvoedadvies.