Wat doet een orthopedagoog?
Een Orthopedagoog is een opvoedkundige die zich bezig houdt met het begeleiden van kinderen in probleemsituaties, met het geven van opvoedkundig advies aan opvoeders (ouders, leerkrachten) en met het verrichten van wetenschappelijk onderzoek.
Een Orthopedagoog doet psychologisch onderzoek naar kinderen van 0-21 jaar op gedrags-, leer- en ontwikkelingsproblemen en -stoornissen of een problematische opvoedingssituatie (bijvoorbeeld verwaarlozing, mishandeling of misbruik) en stelt vervolgens een plan op om de situatie te verbeteren. Hierin worden zowel familieleden als leerkrachten betrokken. Een Orthopedagoog kan in aanraking komen met moeilijk opvoedbare kinderen, met gehandicapte kinderen en kinderen met trauma’s, gedragsproblemen en (sociaal-emotionele) stoornissen (autisme, ADHD, ODD). Een Orthopedagoog geeft opvoeders advies over opvoedkundige kwesties. Ook wordt advies gegeven over eventuele therapeutische behandelingen (bijvoorbeeld speltherapie) om communicatieve vaardigheden te vergroten of ontwikkeling te stimuleren.
Een Orthopedagoog (basis) heeft een wetenschappelijke opleiding gevolgd. Dit is een driejarige Bachelor en een één tot tweejarig Master traject. Een Orthopedagoog Generalist heeft naast de opleiding tot Orthopedagoog een tweejarige postmastertraject doorlopen en worden vervolgens opngenomen in het BIG-register (Beroepen individuele Gezondheidszorg). Orthopedagogen kunnen zich registeren bij de beroepsvereniging Orthopedagogen (NVO). Drie registraties bij het NVO zijn mogelijk: registratie Basis-Orthopedagoog, registratie Orthopedagoog-Generalist en registratie Orthopedagoog-Specialist. Met de registratie leggen Orthopedagogen hun vakbekwaamheid vast en moeten zij voor herregistratie aantonen dat zij hun vakbekwaamheid op peil houden.
Mogelijke indicaties orthopedagogie:
Wanneer kan orthopedagogie zinvol zijn voor kinderen en ouders?
- wanneer ouders veel vragen hebben en/of problemen bij opvoeding ondervinden
- veel leerproblemen hebben
- weinig zelfvertrouwen hebben en onzeker zijn
- je somber voelen, gespannen zijn, slecht slapen
- veel piekeren en tegen alles opzien
- je angstig voelen
- geen keuzes kunnen maken of tot niets kunnen komen
- je negatief en kritisch voelen naar anderen
- moeilijk kunnen genieten en overmatig controle houden
- perfectionistisch zijn
- jezelf niet durven uitspreken of je geremd voelen in gezelschap
- onder je niveau functioneren of jezelf groter voordoen dan je bent
- onduidelijke lichamelijke klachten hebben
- een verstoord eetpatroon hebben
- last hebben van nare of schokkende (verlies)ervaringen
- problematische situaties in de opvoeding
Mogelijk behandelingsaanbod orthopedagoog
- leerproblemen betreffende taal, lezen, spelling en rekenen
- traumaverwerking (EMDR)
- (faal)angstreductietraining
- rouwverwerking
- behandelen van echtscheidingsproblematiek
- zelfcontroletraining (agressieregulatie)
- behandeling van werkhoudingsproblematiek, executieve functies
- behandeling gericht op het voorkomen van pesten
- opvoedondersteuning
- behandeling van somberheid of depressiviteit
- assertiviteitsproblemen
- gedragsproblemen
- omgang met ziekte, handicap
- faseproblematiek zoals pubergedrag
- sociale problemen
- opvoedingsondersteuning en adviezen met betrekking tot opvoeding
- ondersteuning aan ouders betreffende de opvoeding van kinderen met ADHD en/of een stoornis uit het autistisch spectrum.
Onderzoeken die orthopedagoog kan afnemen
- intelligentieonderzoek
- dyslexieonderzoek
- dyscalculieonderzoek
- onderzoek naar ontwikkelingsstoornissen, zoals ASS, ADHD, PDD-NOS, MCDD
Verwijzing en vergoedingen orthopedagoog
U heeft geen verwijzing van de huisarts of specialist nodig voor orthopedagogie. Wel stellen sommige zorgverzekeraars een verwijsbrief als voorwaarde om in aanmerking voor vergoeding te komen. Aangezien de (aanvullende) polissen van zorgverzekeringen jaarlijks veranderen, grote verschillen bestaan tussen de verschillende zorgverzekeringen, is het raadzaam goed bij uw zorgverzekeringsmaatschappij te informeren alvorens Orthopedagogie in te schakelen.