Signalen van problemen sociale en emotionele ontwikkeling
Kinderen ontwikkelen zich op hun eigen manier en in verschillend tempo. De schema’s opgenomen in dit artikel zijn gemiddelden en kunnen mogelijk op problemen in de sociaal-emotionele ontwikkeling duiden, maar kunnen niet gezien worden als diagnostische criteria. Wij raden het boek Kind in ontwikkeling aan als je meer wilt lezen over de normale en afwijkende ontwikkeling van kinderen.
In onderstaande schema’s zijn verschijnselen beschreven die kunnen duiden op problemen in de sociaal- emotionele ontwikkeling. Deze verschijnselen kunnen voor jongere leeftijden normaal zijn, maar voor de beschreven leeftijd niet meer. Voor sommige gedragingen kunnen ook andere problemen ten grondslag liggen. De schema’s zijn een bewerking uit het boek ‘Kind in ontwikkeling ‘ van A.C. Bilo en W.A. Voorhoeve. Lees ook de tips om de ontwikkeling te stimuleren en wat de sociaal-emotionele ontwikkeling precies is.
Boekentips sociale en emotionele ontwikkeling kinderen:
- Kind in ontwikkeling, A.C. Bilo
- Mensenkinderen, S. Pont
- Sociaal-emotioneel functioneren van kinderen op de basisschool, F. Jellesma
- De sociale ontwikkeling van het schoolkind, J. D. van der Ploeg
- Handboek sociaal-emotionele vaardigheden, E. Scholte
- Emotionele ontwikkeling: over basisbehoefte en draagkracht, kwetsbaarheid en plezier, J. Vonk
- Emotionele intelligentie voor jongeren, E. Keersmaekers
Afwijkende sociaal-emotionele gedragingen tot 1 jaar
Leeftijd |
Omschrijving van mogelijk afwijkende sociaal- emotionele gedragingen |
1-2 weken |
|
4 weken |
|
8 weken |
|
24 weken |
|
36 weken |
|
52 weken |
|
Afwijkende sociaal-emotionele gedragingen tot 7 jaar
Leeftijd | Omschrijving van mogelijk afwijkende signalen op gestelde leeftijd |
6 maanden |
|
12 maanden |
|
15-18 maanden |
|
2 jaar |
|
3 jaar |
|
4 jaar |
|
5 jaar |
|
6 jaar |
|
7 jaar |
|
Ondersteuning bij sociaal-emotionele problemen
Wanneer u één of meerdere van bovenstaande signalen herkent bij uw kind en vermoeden heeft dat uw kind problemen heeft op sociaal- emotioneel gebied, is het verstandig contact op te nemen met uw huisarts of andere specialist. Er bestaan verschillende praktijken voor leer- en persoonlijke ontwikkeling waar kinderpsychologen en orthopedagogen kinderen onderzoeken (diagnosticeren) en/of behandelen.
Voorbeelden van therapieën zijn: cognitieve gedragstherapie, dramatherapie, creatieve therapie en speltherapie. Ook bestaan verschillende behandelmogelijkheden door therapeuten en remedial teachers. Daarnaast zijn tal van mogelijkheden voor cursussen om de sociaal-emotionele ontwikkeling bij kinderen te stimuleren. Verschillende cursussen/trainingen in het land worden aangeboden om sociale vaardigheden te trainen, kinderen weerbaarder te maken, faalangst te verminderen, de concentratie te verbeteren en het geheugen te verbeteren.