Tips voor als je kind nachtelijke angsten en nachtmerries heeft
Help! Mijn kind heeft nachtmerries en nachtangsten. Wat kan je doen aan nachtmerries? Nachtelijke angsten zoals monsters onder het bed, bang zijn voor spoken, andere vreemde gebeurtenissen en nachtmerries zijn een normaal verschijnsel bij dreumesen en peuters. Deze angsten zijn onschuldig, maar kunnen van grote invloed zijn op het slaapgedrag van kinderen en veel slaapproblemen veroorzaken. Lees in dit artikel tips en strategieën voor het oplossen van nachtangsten bij je kind. Wij vinden het boek Slaap! voor dreumes en peuter van S. Willekes een prettig boek als je op zoek bent naar verdieping en achtergrondinformatie over slaapgedrag.
Wat zijn nachtelijke angsten en nachtmerries, wat zijn de oorzaken hiervan en op welke leeftijd ontstaan deze? Hoe help jij jouw kind deze angsten te overwinnen en wat kan je doen tegen nachtmerries? Hoe kan je voorkomen dat nachtelijke angsten voor al te grote slaapproblemen zorgen bij kinderen? Lees in dit artikel 6 tips die helpen tegen nachtmerries en nachtangsten.
Leestip:
Wat is de oorzaak van nachtelijke angsten en nachtmerries?
Angst is een belangrijke emotie en beschermt ons als mens tegen gevaarlijke situaties. In de basis is de mens bang voor alles wat hij of zij niet onder controle heeft. Jonge kinderen zijn nog voor veel dingen bang omdat zij niet goed begrijpen hoe de dingen werken of waar de dingen vandaan komen. Daar komt nog eens bij dat kinderen in een magische wereld leven, met reuzen en trollen en nog moeilijk onderscheid kunnen maken tussen fantasie en werkelijkheid. Het leven in zo’n spannende wereld kan het slapen natuurlijk zeker bemoeilijken.
Angstperiodes komen bij dreumesen en peuters van ongeveer anderhalf jaar regelmatig voor. Nachtmerries komen op alle leeftijden voor en het meest frequent tussen het tweede en zesde jaar. Angstige ervaringen van overdag kunnen kinderen in de nacht herbeleven. Soms is het heel lastig om een kind uit een nachtmerrie te krijgen en lijken zij gewoon door te slapen. Kinderen kunnen dan gillen, trillen, willen vaak niet aangeraakt worden en lijken onbereikbaar voor de buitenwereld. De nachtmerrie doorbreken en troosten is dan heel moeilijk en je kan je als ouder machteloos voelen. Hoe creëer je dan toch een sfeer waarin jouw kind kan ontspannen? Dit is erg afhankelijk van het kind en zal je als ouder vaak zelf moeten uitvinden.
Wat kun je doen bij een nachtmerrie en nachtangst? 6 tips!
Wat kun je doen tegen een nachtmerrie? Wat helpt tegen nachtelijke angsten en nachtmerries? Lees de volgende algemene tips. Helpen deze tips onvoldoende? Schroom dan niet om extra ondersteuning in te schakelen en/of lees ook het stappenplan wat te doen bij slaapproblemen van je kind.
Lees ook:
1. Neem de angst serieus, maar ga hier niet te ver in mee
In de beleving van jouw kind bestaan de spoken, monsters en krokodillen onder het bed echt. Het helpt dus waarschijnlijk weinig om deze angsten weg te wuiven en jouw kind te zeggen zich niet aan te moeten stellen. Het is waarschijnlijk slimmer om een strategie te bedenken om de angst weg te nemen. Jaag een monster daadwerkelijk het raam uit of verzin een truc waar alle monsters in de wereld bang voor zijn. Als jouw kind oud genoeg is kan hij het monster misschien weg blazen of een plantenspuit gebruiken om de engerds letterlijk weg te spuiten.
De beste oplossingen om monsters of andere enge figuren weg te jagen zijn de strategieën die het kind zelf heeft bedacht. Deze oplossing past namelijk het best bij de belevingswereld van het kind zelf. Door zelf een truc te kunnen toepassen krijgt jouw dreumes of peuter meer grip op de enge situatie, hij kan er zelf wat aan doen!
Let op: Als jij als ouder te ver mee gaat in de fantasie van het kind, kan je de angst juist weer versterken. Neem de angst serieus, maar ga hier niet te veel inhoudelijk op in door bijvoorbeeld aan te geven dat de monsters er inderdaad wel heel erg vies en eng uit zien…
2. Leer je kind aan iets anders te denken
Je kan kinderen leren dat zij zich alleen maar meer angstig zullen voelen als zij aan het angstige blijven denken. Laat jouw kind ervaren dat zij zelf invloed hebben op het angstige gevoel door juist even aan iets anders leuks te denken. Hoe doe je dit? Maak samen met jouw kind één of meerdere tekeningen van fijne gebeurtenissen of leuke dingen die nog moeten gebeuren en hang deze boven het bed aan de muur. Zodra jouw kind bang is moet hij naar de tekeningen kijken en proberen deze gebeurtenissen zich voor te stellen.
Jouw kind zal leren dat hij de nare angsten kan beïnvloeden door ergens anders aan te denken. Je kan de gebeurtenissen voorstellen eerst overdag oefenen met jouw kind. Doe samen met jouw kind alsof je bang bent en ga vervolgens naar de tekeningen kijken en hier over vertellen. Deze strategie kan ook helpen bij het weer inslapen na een nachtmerrie.
3. Wil je kind donker of juist licht?
De meeste kinderen worden angstig zodra het licht in de kamer uitgaat. Een nachtlampje of licht op de gang kan dan een oplossing zijn. Andere kinderen zijn juist minder angstig als de kamer pikdonker is. Hierdoor zijn er geen enge schaduwen die op monsters lijken en in het donker kunnen de monsters jou ook niet vinden. Zoek uit wat jouw kind het meest prettig vindt. Met oudere peuters kan je afspreken dat zij zelf het bedlampje aan en uit mogen doen.
Neem zelf ook eens een kijkje in de kamer van jouw kind als het donker is. Zijn er spullen in de kamer die in het donker fantasieën kunnen aanwakkeren? Komt er licht van voorbijrijdende auto’s de slaapkamer binnen die voor enge beelden zorgen? Voor deze problemen zijn natuurlijk snel oplossingen te bedenken. Een ander hulpmiddel kan zijn om de nachtmerries te vangen met behulp van een dromenvanger. Je kan hier samen met je kind een mooi verhaal bij bedenken.
Tip:
4. Speel overdag met schaduwen
Als jouw kind ’s nachts bang is voor schaduwen kan je het best overdag jouw kind laten ervaren dat schaduwen niet eng zijn en zelfs grappig kunnen zijn. Maak bijvoorbeeld met een zaklamp en jouw hand de meest vreemde figuren op de muur van de badkamer.
5. Lees voor het slapen gaan geen enge verhalen
Afhankelijk van jouw kind en de ontwikkelingsfase waarin hij zit, kunnen (onschuldige) verhaaltjes voor het slapen gaan al de meest bijzondere fantasieën aanwakkeren. Ook televisiebeelden kunnen lang blijven hangen in het kinderkoppie en vlak voor het slapengaan televisie kijken is dan ook niet verstandig.
6. Wees kordaat, maar troost jouw kind wel altijd bij angst
Als jij jouw kind duidelijk hebt gemaakt er altijd voor hem te zijn als het echt nodig is en voldoende strategieën hebt meegegeven om ook zelf wat grip op de situatie te hebben, is kordaatheid op zijn plaats. Laat jouw kind door jouw besliste houding voelen dat hij zelf het nadenken over de angsten kan stoppen en laat hem blijken dat jij hier alle vertrouwen in hebt.
Mocht dit toch niet lukken en blijft jouw kind van angst in paniek raken, troost jouw kind dan altijd. Zorg voor een gevoel van basisveiligheid. Jouw kind moet het vertrouwen hebben om altijd op jou als ouder terug te kunnen vallen. Om dit gevoel van basisveiligheid (weer terug) te krijgen, kan het soms een uitkomst zijn om het kind bij jullie in bed te nemen. Het gaaf vaak om leeftijdsgebonden angsten en zodra jouw kind weer meer van de wereld begrijpt, zullen deze angsten vanzelf verdwijnen.
Basisregel: Soms kan het een uitkomst zijn om jouw kind in bed te nemen om het gevoel van basisveiligheid te ontwikkelen. Laat wel jouw kind altijd in zijn eigen bed in slaap vallen!
Geef je kind gevoel van extra veiligheid
Voor sommige kinderen helpt een slaaptunnel of verzwaringsdeken. Hierdoor krijgen zij een gevoel van geborgenheid en kunnen zij zich ‘veilig nestelen’. Ook helpt het sommige kinderen om rustiger te slapen en minder te woelen.
Tip:
Extra ondersteuning nodig?
Neem gerust contact op met één van de professionals van Kijk op Ontwikkeling of een professional bij jou in de buurt als bovenstaande tips onvoldoende werken of als je een extra steuntje in de rug kan gebruiken.
Boekentips over slaapproblemen:
Mijn dochtertje heeft net een mooie rustige video gemaakt in het bos – een meditatie om in slaap te vallen met het gekraak van dennenappels. Hier is een link – https://www.youtube.com/watch?v=qbYjm5kNY5I
Lekker slapen!