Ontwikkeling kind tijdens de zwangerschap
Hoe verloopt de prenatale ontwikkeling? Na het samensmelten van de zaadcel en de eicel (bevruchting), kan de ontwikkeling beginnen. De ontwikkeling in de baarmoeder kan in drie perioden verdeeld worden. Meer lezen over de ontwikkeling van kinderen? Dan raden wij het boek Kind in ontwikkeling van A.C. Bilo aan. In dit boek worden de mijlpalen van de ontwikkeling in heldere schema’s weergegeven.
Welke ontwikkelingen zijn na de samensmelting van de zaadcel en de eicel in de baarmoeder te onderscheiden? In de eerste periode treden snelle celdelingen op. Deze periode wordt het ovum genoemd en vindt plaats in de eerste twee weken na de bevruchting. Deze periode eindigt met een implantatie van de kiem in de baarmoederwand. Binnen de periode die hierop volgt wordt onderscheid gemaakt tussen embryo (2 tot 8 weken) en foetus (9 tot ca 40 weken). Wanneer de ongeborene een menselijke vorm heeft aangenomen en alle organen in de kiem aanwezig zijn, spreek men van het foetale stadium.
Boekentips (lichamelijke) ontwikkeling kinderen:
Verloop ontwikkeling van kind in baarmoeder
In het schema hieronder zijn een aantal belangrijke mijlpalen binnen de ontwikkeling van het kind in de baarmoeder van week 1 t/m week 40 weergegeven.
Week 1
De bevruchte eicel verplaatst zich van de eileider naar de wand van de baarmoeder (innesteling). Dit gebeurt zes tot zeven dagen na de bevruchting.
Week 2
In het ectoderm (buitenste kiemblad van een embryo) ontstaat een verdikking. Dit is het begin van de vorming van het centrale zenuwstelsel.
Week 3
Het hart begin te functioneren. De lengte van het embryo is ongeveer 4 mm groot. Tekenen van ogen en oren worden zichtbaar. Armen en benen ontbreken nog.
Week 4
In deze periode ontstaan de mond en de ingewanden. Ogen, hoofd en hersenen ontwikkelen zich. De lengte van het embryo is ca 5 mm groot.
Week 5
De bovenbenen beginnen zich te vormen en de ellebogen van de armen zijn nu te onderscheiden. De spierzenuwen ontstaan en de neus- en oorholten zijn zichtbaar.
Week 6
De handen worden gevormd en de vingers zijn te onderscheiden. De geslachtsklieren ontstaan, maar in deze fase valt nog niks te zeggen over de sekse. De lengte van het embryo is nu ongeveer 22 mm.
Week 7
De neus en tenen zijn te zien en de tanden beginnen zich te vormen. Tevens ontstaat het ooglid. De eerste bewegingen van het embryo zijn waarneembaar (nek en romp)
Week 8
Een begin van de vorming van externe genitaliën. Langzame bewegingen van het hele lichaam zijn zichtbaar.
Week 9
Rond de negende week van de zwangerschap spreekt men niet meer van een embryo, maar over een foetus. De foetus begint vanaf deze week op een mens te lijken. De lever, longen en nieren verkrijgen hun definitieve vorm. De lengte van de foetus is nu ongeveer 5 cm en het gewicht 8 gram.
Week 10
Het eerste hand-hoofdcontact vindt plaats en er ontstaat variatie in de bewegingen van het hoofd.
De ontwikkeling in de baarmoeder en kritieke perioden (Moore, 1983)
Week 11
De kaak gaat nu bewegen, de foetus kan geeuwen en het lichaam wordt in zijn geheel gestrekt.
Week 12
De foetus reageert op aanrakingen. De oogleden, vinger- en teennagels beginnen te groeien. Ook zijn oogbewegingen zichtbaar.
Week 13
Zuigbewegingen ontstaan en de foetus kan vocht inslikken.
Week 14
De eerste reacties zijn zichtbaar, waaronder de zoek- en hapreflex.
Week 16
Het is wordt mogelijk dat de moeder de bewegingen van het kind kan voelen.
Week 20
De huid is niet langer meer transparant. De ontwikkeling van zweetklieren is in gang gezet, de hartslag is met een stethoscoop te horen en duimzuigen, wimpers en wenkbrauwen zijn waarneembaar. De foetus is nu ongeveer 19 cm.
Week 24
De ogen zijn nu functioneel en het hoofdhaar begint te groeien.
Week 28
De ademhalingsbewegingen van het kind zijn constant. In dit stadium is overleving bij een vroegtijdige geboorte mogelijk. De ogen kunnen zich nu ook openen.
Week 32
De foetus reageert op geluiden. Perioden van waken en slapen zijn nu waarneembaar.
Week 40
De geboorte.
Verder lezen?
Ook het boek Ontwikkeling in vogelvlucht van M. Delfos is een aanrader als je meer wilt lezen over de verschillende ontwikkelingsstadia en -gebieden van kinderen.