Boekrecensie: EHBK*Slaap (Prof. dr. Christine Vanhole)
Uitgeverij Lannoo, 2022
Hoe leer je een baby en peuter slapen?
In EHBK*SLAAP krijg je op een aantrekkelijke en makkelijk leesbare manier veel informatie over slaap en hoe je slaap bij je baby en peuter kan bevorderen. Het boek biedt meer informatie over baby’s dan peuters en geeft met name tips om slaap te bevorderen en slaapproblemen te voorkomen.
Algemene kenmerken boek EHBK*SLAAP
Het boek EHBK*SLAAP (Eerste Hulp Bij Kleine kinderen is uitgegeven in 2022 door uitgeverij Lannoo. De auteur van het boek is prof. dr. Christine Vanhole (expert neonatologie, UZ Leuven). Mede auteur is Mama Baas (een online community, magazine, blog, voor en door mama’s, een plek waar ouders en experts elkaar ontmoeten). Je verwacht dus wetenschappelijk onderbouwde informatie op een aantrekkelijke manier vorm gegeven.
Het boek heeft 150 pagina’s en een aantrekkelijke voorkant van een slapende dreumes. Het voelt dik genoeg aan. Je hebt echt een lekker boek in je handen. Van binnen is het boek inderdaad super aantrekkelijk vorm gegeven. Pagina grote foto’s, veel illustraties, speelse citaten, mooie schema’s en veel kleur gebruik. De tekst op de pagina’s is steeds verdeeld over twee kolommen. Hierdoor ontstaat goed overzicht en leest het boek makkelijker. Je krijgt een beetje een magazine gevoel en het boek voelt echt als een soort cadeautje. Je krijgt echt zin om te lezen…
Voor wie is het boek EHBK*SLAAP geschikt?
De auteur schrijft dat investeren in slaap loont zowel op korte als op lange termijn. Slaap is ontzettend belangrijk. Niet alleen voor de gezondheid van de baby, maar ook voor de ouders zelf, het vertrouwen in je ouderschap, het emotionele welbevinden en het functioneren van het gehele gezin. Daarom is dit boek over slaap geschreven. Een gids met tips en tricks om de slaap te bevorderen. Het boek richt zich dus op aankomende of prille ouders. Niet alleen ouders die slaapproblemen ervaren, maar ook ouders die zich willen inlezen in slaap en eventuele problemen in de toekomst willen voorkomen.
Minder geschikt voor ouders die al slaapproblemen ervaren
Omdat het boek niet enorm de diepte in gaat (met name het deel over slaapproblemen bij peuters), vind ik het boek met name geschikt voor ouders met een baby en die nog geen of slechts kleine slaapproblemen ervaren. Het boek is iets meer gericht op moeders dan op vaders. Dit komt onder andere door de citaten en voorbeeldverhalen van moeders opgenomen in het boek.
Ook is het boek geschikt voor ouders die minder graag en/of makkelijk lezen. En door de aantrekkelijke lay-out is het ook een leuk boek om aankomende ouders cadeau te geven. Ben je op zoek naar meer diepgaande informatie over slapen en slaapproblemen bij baby’s, adviseren wij het boek Slaap, baby, slaap en/of Slaap! Voor dreumes en peuter.
Conclusie boek EHBK*SLAAP
Het boek ziet er heel mooi en strak uit. Ook leest het boek door de lay-out, kaders met tips en tricks en korte kopjes heel makkelijk en vlot. Het boek behandelt behoorlijk veel onderwerpen van baby 0 jaar tot dreumes en peuter van 3 jaar. Hierdoor wordt veel aangestipt, zonder dat echt de diepte wordt ingegaan.
De tips voor slaapproblemen bij dreumes en peuter is wat mij betreft te karig om echt iets mee te kunnen. Dit had ik wel verwacht van een boek met wetenschappelijk onderbouwde informatie. Hierdoor vind ik het boek iets minder geschikt voor ouders die echt op zoek zijn naar een boek om bestaande slaapproblemen op te lossen.
Vlot en aantrekkelijk boek
Het boek is wel uitermate geschikt voor (aankomende) ouders die zich willen inlezen over slapen bij baby’s en jonge kinderen en op zoek zijn naar algemene (vaak wel handige) tips. Het boek is dus een aanrader voor ouders die op een vlotte en aantrekkelijke manier meer informatie willen over het belang van slaap, de ontwikkeling van slaap en hoe de slaap van een baby, dreumes en peuter in elkaar steekt. Je leert over hoe lang kinderen gemiddeld slapen, wanneer een dag- en nachtritme ontstaat en over dutjestijden.
Daarnaast krijg je dus algemene tips om slaap te bevorderen en inzicht in waarom baby’s slecht slapen. Het hoofdstuk over medische kwaaltjes en ongemakken, waardoor ook slaapproblemen kunnen ontstaan, is ook handig om te lezen en een meerwaarde van het boek.
Uitgebreide beschrijving boek EHBK*SLAAP
Het boek EHBK*SLAAP telt vier hoofdstukken. Na de inleiding volgt het eerste hoofdstuk (circa 14 pagina’s) wat gaat over hoe slaap evolueert van baby tot volwassene. Kort wordt ingegaan op het belang van slaap en vervolgens de ontwikkeling van slaap. Het slaappatroon van een volwassen persoon en baby wordt helder uitgelegd en het verschil hier tussen.
Ook wordt het slaappatroon van baby tot peuter toegelicht en samengevat in een mooi schema. Verder vind je informatie over dutjestijden en wordt summier ingegaan op invloed van externe factoren op de slaap.
Waarom slaapt je baby anders dan jij?
De hersenen van baby’s groeien als kool. In de loop van het eerste levensjaar verdubbelen de hersenen van een baby in volume en neemt het gewicht toe van 400 gram naar 1 kilogram. De actieve remslaap ondersteunt en stimuleert deze hersengroei. Veel slaap is dus noodzakelijk voor groei! Daarnaast slapen baby’s nog veel lichter dan volwassen mensen. Dit is voor de veiligheid. Hierdoor vraagt de baby bijvoorbeeld op de juiste momenten om de noodzakelijke (nachtelijke) voedingen.
Hoofdstuk 2 EHBK SLAAP
Hoofdstuk twee (circa 43 pagina’s) gaat in op wat de rol van ouders is op de slaap van je baby en worden tientallen tips gegeven hoe je de slaap kan bevorderen en hoe jij jezelf ook staande kan houden in deze drukke periode. Ook wordt ingegaan op het belang van het opbouwen van een sterke band met je baby.
Vrij uitgebreid wordt ingegaan op hoe en waar de baby het beste slaapt. In een eigen kamer, op jouw eigen slaapkamer (rooming-in) en/of bij jou in bed (bed-sharing). De voor- en nadelen worden keurig behandeld. Ook krijg je antwoord op de vraag of je meerlingen in één bedje kan leggen en/of je er verstandig aan doet je baby bij een grotere broer of zus op de kamer te leggen.
Herkennen vermoeidheidssignalen
Verder wordt vrij uitgebreid ingegaan (aan de hand van veel tips) hoe je vermoeidheidssignalen bij je baby kan herkennen, hoe je kan zorgen voor een rustgevende omgeving en comfort, bedtijdrituelen en slaapassociaties, dutjestijden en het temparement van je baby. Deze pagina’s zijn zeker handig om te lezen als aankomende of prille ouder en kunnen veel problemen in de toekomst voorkomen.
Ook wordt in dit hoofdstuk zeven pagina’s aandacht besteed aan wiegendood en hoe je het risico hierop zo klein mogelijk kan maken. Vervolgens wordt ingegaan op slaapproblemen bij baby’s. De meest voorkomende oorzaken worden behandeld en hoe je hiermee om kunt gaan. Ingegaan wordt op nachtelijke voeding en hoe je dit kan afbouwen.
Best veel tips
Het zijn behoorlijk wat tips, maar wel vrij algemeen. Al deze tips bij elkaar zorgen voor een goede slaaphygiëne van je kind. Maar er wordt bijvoorbeeld niet heel diep ingegaan op hoe je doorslapen zou kunnen bevorderen van je baby. Ook nuttig van dit hoofdstuk is dat kort wordt aangestipt hoe je om kan gaan met slaap en logeren, slaap en kinderdagverblijf en slaap en tweeling.
Hoe zorg je voor een vlotte overgang naar het kinderdagverblijf?
Bespreek met het kinderdagverblijf de slaapgewoontes van je baby. Hoeveel dutjes doet je kind, wanneer en hoelang? Vertel ook hoe je kind in slaap valt, welke hulp of rituelen jouw baby nodig heeft. Het helpt als andere verzorgers zo goed mogelijk de slaaproutine proberen over te nemen zoals thuis.
Hoofdstuk 3 EHBK SLAAP
Hoofdstuk drie gaat over slaap bij dreumes en peuter en bestaat uit circa 18 pagina’s. Het hoofdstuk is hiermee beduidend korter dan het hoofdstuk over baby’s. Dat is jammer, want ik vind de tips over slaapproblemen (wat als je kind midden in de nacht wakker wordt, wat als je kind ’s nachts naar je kamer komt, wat als je kind moeilijk zonder jou in de buurt in slaap valt, wat als je kind weigert te gaan slapen, wat als je peuter veel te vroeg wakker is en wat als je dreumes bang is) echt te karig.
Elk probleem wordt in een halve pagina behandeld en afgedaan met twee of drie algemene tips. Het eerste deel van dit hoofdstuk vind ik wel weer nuttig. Uitgebreid gaat het boek in op de overgang van baby naar dreumes en peuter. Handige tips over de volgende onderwerpen komen aan bod:
- Wanneer is je dreumes toe aan zijn eigen kamer?
- Wanneer is je kindje klaar voor een groot bed?
- Hoe ziet een veilige slaapplek eruit?
- Wat zijn aandachtspunten voor het samen slapen met broer of zus?
Verder worden in er allerlei bevorderende slaaptips voor peuters beschreven en speciale omstandigheden die de slaap van je kindje kunnen verstoren. Redelijk uitgebreid wordt ingegaan op uit logeren gaan en kort op samen op reis gaan, verhuizen en als papa of mama op zakenreis gaat.
Wanneer is je peuter klaar voor het grote bed?
De meeste kinderen zijn klaar voor de overstap naar een kinderbed tussen de leeftijd van 1,5 en 2,5 jaar. Op een gegeven moment groeien peuters letterlijk en figuurlijk uit het babybed. Wanneer een bed te klein wordt, kan het kind zich makkelijk aan de bedranden stoten en hierdoor uit zijn slaap gewekt worden.
Hoofdstuk 4 EHBK SLAAP
Het boek sluit af met hoofdstuk vier (circa 15 pagina’s) over medische kwaaltjes en ongemakken die een verstoord slaappatroon kunnen veroorzaken. Zo wordt reflux, voedingsintolerantie, voedselallergie, eczeem, netelroos, neusverstopping, middenoorontsteking en meer besproken.
Ook komt aan bod wanneer je moet denken aan een onderliggend medisch probleem of ongemak. Dit is een prettig hoofdstuk om te lezen en handig om als ouder als kennis in je ‘rugzak’ te hebben.