Door wie wordt de diagnose ontwikkelingsstoornis vastgesteld en vanaf welke leeftijd kan dat?
Ontwikkelingsstoornis
Bij kinderen wordt over het algemeen een ontwikkelingsstoornis gediagnosticeerd door een GZ-psycholoog aan de hand van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV). GZ-psycholoog is de Nederlandse titel voor een academisch geschoolde psycholoog of orthopedagoog die na het behalen van zijn of haar doctoraaldiploma in de psychologie respectievelijk (ortho)pedagogiek nog enkele jaren postdoctoraal onderwijs heeft gevolgd, in combinatie met gesuperviseerde werkervaring gedurende minimaal twee jaar.
Diagnose jonge leeftijd
In principe kan een diagnose op zeer jonge leeftijd gesteld worden, maar in de praktijk gebeurt dit zelden. Omdat de ontwikkeling bij heel jonge kinderen soms gekke sprongen maakt, stellen diagnostici bij hen vaak een ‘voorlopige’ diagnose. Hiermee kan men voorlopig aan de slag om aanpassingen aan te brengen in de omgeving en een gerichte stimulering op te zetten. Op latere leeftijd wordt die voorlopige diagnose dan bevestigd of gewijzigd in een andere diagnose. Feit is dat het altijd goed is als een stoornis zo vroeg mogelijk wordt herkend. Want hoe eerder een kind hiervoor behandeld of begeleid wordt, hoe beter.
Omgevingsfactoren
Het diagnosticeren van een ontwikkelingsstoornis is ingewikkeld; tegenwoordig wordt snel gedacht aan een ontwikkelingsstoornis, terwijl het gedrag van een kind ook voort kan komen uit omgevingsfactoren. Bij onderzoek is het dan ook belangrijk dat gelet wordt op alle factoren die bij de ontwikkeling van het kind van belang zijn, omdat deze doorlopend van invloed op elkaar zijn. Uitgesloten dient dan ook te worden dat er sprake is van omgevingsfactoren die maken dat het kind bepaald gedrag vertoont. Stel dat je als kind een onrustige en onveilige thuissituatie hebt, dan kan het zo zijn dat je ook op school onrustig gedrag vertoont. Er wordt dan vaak snel ten onrechte gedacht aan AD(H)D. Indien echter na uitgebreid onderzoek blijkt dat er sprake is van in aanleg aanwezige factoren, dan kan er een diagnose gesteld worden.
Stempel
Dit kan ouders gerust stellen; het geeft een verklaring voor het gedrag dat een kind vertoont en reikt een ‘gebruiksaanwijzing’ aan, maar ouders dienen zich wel te realiseren dat de keerzijde van een diagnose is, dat het kind voor de rest van zijn/haar leven ‘een stempeltje’ heeft…