Zindelijkheidsproblemen: wanneer raadpleeg je een dokter?
Wat te doen als je kind niet zindelijk wil worden? Als je kind niet wil plassen en pijn heeft? Of als je kind stoelgangproblemen heeft? Wat zijn de oorzaken van niet zindelijk worden en wat zijn zindelijkheidsproblemen? Bij welke problemen zindelijkheid kind raadpleeg je een arts? In dit artikel lees je alles over zindelijkheidsproblemen. Verder lezen? Lees dan ook het artikel Ontwikkeling zindelijkheid of het artikel Zindelijkheidstraining: Hoe kan ik mijn kind helpen zindelijk te worden?
Vaak zijn problemen zindelijkheid kind fasegebonden en van korte duur. De zindelijkheidsproblemen lossen vanzelf met de leeftijd op. Maar soms blijven kinderen heel lang niet zindelijk, of heeft het kind steeds weer een terugval en vertrouw je het als ouder niet. In dit artikel worden de factoren die een rol kunnen spelen bij zindelijkheidsproblemen, de signalen van zindelijkheidsproblemen (hoe je zindelijkheidsproblemen kan herkennen) en de mogelijke oorzaken van zindelijkheidsproblemen beschreven. In het Handboek Zindelijkheid van A. Vermandel worden deze problemen uitgebreider behandeld. Bij zorgen raden wij uiteraard aan om direct contact op te nemen met de huisarts.
Boekentip:
Verschillende factoren problemen zindelijkheid kind
Veel ouders ervaren op een gegeven moment binnen het proces van zindelijk worden problemen. Deze problemen zijn vaak van tijdelijke aard en heel vaak lossen ouders de zindelijkheidsproblemen zonder hulp zelf op. Denk bijvoorbeeld aan het probleem dat een kind zo druk bezig is met spelen en vervolgens steeds vergeet te plassen. Tijdens het spelen voelen kinderen de prikkels vanuit de blaas minder goed en voelen dan niet aan dat zij moeten plassen. Dit komt ook vaak voor als kinderen heel druk of opgewonden voor iets zijn of heel zenuwachtig.
Gebruik een plasschema
Als je dit op een gegeven moment weet van je kind, kan je hier inspelen en met behulp van bijvoorbeeld een plasschema het kind op vaste tijdstippen aansporen naar het potje of toilet te gaan. Ongelukjes kunnen echter ook veroorzaakt worden door ernstiger oorzaken. Dus als een plasschema niet helpt en de ongelukjes te lang aan duren is het verstandig om een dokter een keer mee te laten denken.
Hoe herken je problemen zindelijkheid kind?
Hoe kan je zindelijkheidsproblemen zien bij kinderen? Op welke tekenen kan je letten als je mogelijk zindelijkheidsproblemen vermoedt? Hieronder zijn signalen opgenomen die op eventuele zindelijkheidsproblemen kunnen duiden. Als jouw kind één of meerdere kenmerken vertoont hoeft er natuurlijk niet gelijk sprake te zijn van zindelijkheidsproblemen, maar het kan je wel helpen om alert te zijn op eventuele problemen en bij twijfel een dokter in te schakelen.
- Het kind plas regelmatig in de broek, heeft veel ongelukjes
- Het kind wil niet plassen en vertoont ophoudgedrag (houdt bewust de plas op)
- Het kind heeft pijn bij het plassen
- Het kind gaat heel weinig spontaan naar het toilet
- Het kind heeft obstipatie, oftewel verstopping (harde en droge ontlasting)
- Het kind heeft een combinatie van dorst, moeheid en produceert grote hoeveelheden plas
- Het kind heeft een algemene vertraagde ontwikkeling (Zie het artikel signalen motorische problemen)
Hieronder worden kort verschillende aandoeningen omschreven die deze tekenen kunnen uitlokken.
Problemen zindelijkheid kind als gevolg van obstipatie
Obstipatie (harde en droge ontlasting) kan ook broekplassen en bedplassen veroorzaken. De bekkenbodemspieren zijn zowel betrokken bij de blaas als darm en het is dan ook niet vreemd dat problemen bij het poepen invloed kunnen hebben op het plassen. Het is dan ook verstandig om bij problemen zindelijkheid allereerst obstipatie uit te sluiten en eventueel op te lossen. Signalen van obstipatie bij kinderen zijn:
- Niet vaak poepen
- Harde poep
- Buikpijn
- Huilen tijdens het poepen
- Bloed bij het poepen
- En niet willen poepen
Verstopping kan je voorkomen en oplossen door veel te drinken en het eten van veel vezels. Soms is medicatie en/of speciale zakjes met extra vezels nodig om de poep in de darmen zachter te maken. Na het oplossen van de obstipatie kan direct een verbetering van het broekplassen en bedplassen optreden.
Broekplassen als gevolg van een functiestoornis lagere urinewegen
Een oorzaak van broekplassen kan een overactieve of geprikkelde blaas zijn. Bij een geprikkelde blaas kan de blaas ongewild tijdens de vullingsfase samentrekken, waardoor een kind opeens heel dringend moet plassen en het simpelweg niet lukt om op tijd bij de wc te komen.
Onder normale omstandigheden trekt de blaas niet samen tijdens de vullingsfase. Een dokter zou kunnen vaststellen of er sprake is van een geprikkelde blaas en blaastraining of blaasremmende medicatie kan de stoornis helpen verbeteren of genezen.
Kind wil niet plassen heeft pijn als gevolg van een urineweginfectie
Zindelijkheidsproblemen kunnen ook ontstaan door een urineweginfectie. Wanneer een kind te weinig tijd neemt om te plassen en de blaas niet goed leeg maakt, wordt de kans groter op een urineweginfectie. Dit kan ook leiden tot een overprikkelde blaas en zorgen voor pijn en soms bloed bij het plassen en broekplassen.
Bij een urineweginfectie hoeft er niet altijd sprake van pijn of bloed tijdens het plassen. De infectie kan verder opstijgen en zorgen voor een nierbekkenontsteking. Een nierbekkenontsteking kan koorts veroorzaken. Verschillende oorzaken kunnen ten grondslag liggen van een urineweginfectie. Een arts kan een infectie beoordelen of een structurele afwijking van de urinewegen vaststellen.
Laat zindelijk worden als gevolg van een anatomische afwijking
Het trager zindelijk worden kan een gevolg zijn van een anatomische afwijking aan de urinewegen. In de aanleg is er dan iets mis gegaan met de urinewegen. Je moet dan bijvoorbeeld denken aan klepjes in de plasbuis of een afwijkende aanleg van de urineleider. Eventuele signalen op een anatomische afwijking van de urinewegen kunnen zijn:
- Het kind wordt niet zindelijk
- Het kind heeft continue ongelukjes
- Het kind heeft regelmatig urineweginfecties
- Het kind heeft pijn en/of bloed tijdens het plassen
- Het kind heeft koorts
Gelukkig komen afwijkingen aan de urinewegen bij kinderen niet vaak voor. Maar bij twijfel is het altijd raadzaam om de huisarts in te schakelen. Bij een vermoeden van een afwijking zal een arts (uroloog) verder onderzoek naar het kind doen.
Niet zindelijk worden als gevolg van afwijking zenuwstelsel
Een afwijking van het zenuwstelsel, zoals een open ruggetje, kan ook de oorzaak zijn van zindelijkheidsproblemen. Deze afwijking is gelukkig zeldzaam. Bij een afwijking van het zenuwstelsel zijn vaak naast plasproblemen ook problemen met het poepen. Ook hebben deze kinderen over het algemeen een achterstand in de algemene ontwikkeling.
Denk aan laat lopen en praten. Over het algemeen wordt een open ruggetje al tijdens de zwangerschap of vlak na de geboorte vastgesteld. Een gespecialiseerd team zal nodig zijn voor hulp en advies.